|
SŁOWA KLUCZOWE
państwo pozytywne, państwo regulacyjne, autonomiczne agencje regulacyjne, delegowanie uprawnień, regulacje, strategie, struktury
KEYWORDS
positive state, regulatory state, independent regulatory agencies, delegation of powers, regulations, strategies, structures
|
|
STRESZCZENIE
Pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku rządy państw europejskich zostały zmuszone do zmiany tradycyjnych sposobów rządzenia w odpowiedzi na takie tendencje jak wzrost konkurencji międzynarodowej oraz pogłębianie integracji gospodarczej i walutowej w ramach Unii Europejskiej. Strategiczna adaptacja do nowej rzeczywistości doprowadziła do ograniczenia roli państwa pozytywnego, interwencjonistycznego i jednocześnie do wzrostu roli państwa regulacyjnego: tworzenie regulacji zastępuje nakładanie podatków oraz wydatkowanie uzyskiwanych tą drogą środków. W pierwszej części artykułu zidentyfikowano trzy zbiory strategii prowadzących do rozwoju państwa regulacyjnego jako regulatora zewnętrznego lub rynkowego oraz jako regulatora zdecentralizowanej administracji. W drugiej części poddano analizie istotne zmiany strukturalne wywołane zmianami strategii regulacyjnych. Dziedzictwo instytucjonalne i intelektualne państwa interwencjonistycznego stanowi główną przeszkodę na drodze do szybkiego dostosowania struktur rządzenia do nowych strategii. Nie wolno lekceważyć trudności związanych z procesem przechodzenia od państwa pozytywnego do państwa regulacyjnego, należy jednak uświadomić sobie, że konkurencja międzynarodowa toczy się nie tylko wśród producentów dóbr i usług, lecz także, i to w coraz większym stopniu, między systemami regulacyjnymi. Konkurencja regulacyjna nagradza systemy, w których innowacje instytucjonalne nie pozostają zbyt daleko w tyle za nowymi decyzjami o charakterze strategicznym.
ABSTRACT
Since the late 1970s European governments have been forced to change their traditional modes of governance in response to such trends as increasing international competition and deepening economic and monetary integration within the European Union. Strategic adaptation to the new realities has resulted in a reduced role for the positive, interventionist state and a corresponding increase in the role of the regulatory state: rule making is replacing taxing and spending. The paper’s first part identifies three sets of strategies leading to the growth of the regulatory state as external or market regulator, and as internal regulator of decentralised administration. The second part examines major structural changes induced by changes in regulatory strategies. The institutional and intellectual legacy of the interventionist state is a major impediment to the speedy adjustment of governance structures to new strategies. It would be unwise to underestimate the difficulties of the transition from the positive to the regulatory state, but it is important to realise that international competition takes place not only among producers of goods and services but also, increasingly, among regulatory regimes. Regulatory competition will reward regimes in which institutional innovations do not lag far behind the new strategic choices.
|
LITERATURA / REFERENCES
- Baldwin R. (1996). „Regulatory legitimacy in the European context: The British health and safety executive”, w: G. Majone (red.), Regulating Europe. London: Routledge, s. 83–105.
- Chandler A.D. Jr. (1962). Strategy and Structure. Cambridge, MA.: MIT Press.
- Commission of the European Communities (1985). Completing the Internal Market. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
- Conseil d’État (1993). Rapport Publique 1992. Paris: La Documentation Française, Études et Documents.
- Craig P.P. (1994). Administrative Law, wyd. 3. London: Sweet and Maxwell.
- Dahl R.A. (1956). A Preface to Democratic Theory. Chicago: The University of Chicago Press.
- Demarigny F. (1996). „Independent administrative authorities in France and the case of the French Council for Competition”, w: G. Majone (red.), Regulating Europe. London: Routledge, s. 157–179.
- DeMuth C.C. (1984). „A strategy for regulatory reform”, Regulation, nr 4, s. 25–30.
- Dowding K. (1995). The Civil Service. London: Routledge.
- Dunleavy P. (1991). Democracy, Bureaucracy and Public Choice. London: Harvester-Wheatsheaf.
- Fainsod M. (1940). „Some reflections on the nature of the regulatory process”, w: K. Friedrichs, P. Mason (red.), Public Policy. Cambridge, MA.: Harvard University Press, s. 72–100.
- Gatsios K., Seabright P. (1989). „Regulation in the European Community”, Oxford Review of Economic Policy, t. 5, nr 2, s. 37–60.
- Hartley T.C. (1988). The Foundations of European Community Law. Oxford: Clarendon Press.
- Hood C., James O. (1996). Regulation Inside British Government: The Inner Face of the Regulatory State? London: Department of Government, London School of Economics, Discussion Paper No. 1.
- Hood C., Scott C. (1996). Bureaucratic Regulation and New Public Management in the UK: Mirror Image Developments? London: Department of Government, London School of Economics, Discussion Paper No. 2.
- Kovacic W.E. (1987). „The Federal Trade Commission and congressional oversight of antitrust enforcement: A historical perspective”, w: R.J. MacKay, J.C. Miller III, B. Yandle (red.), Public Choice and Regulation. Stanford, CA.: Hoover Institution Press, s. 63–120.
- Krehbiel K. (1992). Information and Legislative Organization. Ann Arbor, Mich.: The University of Michigan Press.
- Landis J.M. (1966 [1938]). The Administrative Process. New Haven, CT.: Yale University Press.
- Laudati L. (1996). „The European Commission as regulator: The uncertain pursuit of the competitive market”, w: G. Majone (red.), Regulating Europe. London: Routledge, s. 229–261.
- Lijphart A. (1991). „Majority rule in theory and practice: The tenacity of a flawed paradigm”, International Social Science Journal, t. 129, s. 483–493.
- Litan R.E., Nordhaus W.D. (1983). Reforming Federal Regulation. New Haven, CT: Yale University Press.
- Majone G. (red.) (1990). Deregulation or Regulation? London: Pinter. Majone G. (red.) (1996). Regulating Europe. London: Routledge.
- Moe T. (1987). „Interests, institutions and positive theory: The politics of the NLRB”, Studies in American Political Development, t. 2, s. 236–299.
- Niskanen W.A., Jr. (1971). Bureaucracy and Representative Government. Chicago: Aldine-Atherton.
- Pedersen W.F., Jr. (1975). „Formal records and informal rule-making”, Yale Law Journal, t. 85, s. 38–88.
- Prosser T. (1989). „Regulation of privatised enterprises: Institutions and procedures”, w: L. Hancher, M. Moran (red.), Capitalism, Culture and Economic Regulation. Oxford: Clarendon Press, s. 135–165.
- Seidman H., Gilmour R. (1986). Politics, Position and Power, wyd. 4. New York: Oxford University Press.
- Shapiro M. (1988). Who Guards the Guardians? Athens, GA.: The University of Georgia Press.
- Shapiro M. (1992a). „The European Court of Justice”, w: A.M. Sbragia (red.), Euro-Politics. Washington, D.C.: The Brookings Institution, s. 123–156.
- Shapiro M. (1992b). „The giving-reasons requirement”, The University of Chicago Legal Forum, s. 180–220.
- Spitz E. (1984). Majority Rule. Chatham, NJ.: Chatham House Publishers. Stiglitz J.E. (1988). Economics of the Public Sector. New York: W. W. Norton.
- Streeck W., Schmitter P.C. (1991). „From national corporatism to transnational pluralism: Organised interests in the Single European Market”, Politics and Society, t. 19, s. 133–164.
- Tsoukalis L. (1993). The New European Economy. Oxford: Oxford University Press.
- Veljanovski C. (1991). „The regulation game”, w: C. Veljanovski (red.), Regulators and the Market. London: Institute of Economic Affairs, s. 3–28.
- Weingast B.R., Moran M.J. (1983). „Bureaucratic discretion or Congressional control? Regulatory policy making in the Federal Trade Commission”, Journal of Political Economy, t. 91, s. 765–800.
- Wilson G.K. (1990). „American interest groups in comparative perspective”, w: M.P. Petracca (red.), The Politics of Interest. Boulder, Co.: Westview Press, s. 80–95.
- Wood D.B., Waterman R.W. (1991). „The dynamics of political control of the bureaucracy”, American Political Science Review, t. 85, s. 801–828.
|
