ZP24/01

Społeczne czynniki ludzkiego działania
Social Factors in Human Actions

Jerzy Hausner
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie / Cracow University of Economics
Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej
ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Polska
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI 10.7366/1898352932501

SŁOWA KLUCZOWE

ludzkie działanie, system społeczny, instytucja, człowiek racjonalny, podmiotowość

KEYWORDS

human action, social system, institution, rational individual, subjectivity

STRESZCZENIE

Autor stawia sobie w artykule następujące pytania: Jak ludzie faktycznie działają? Jakie czynniki kształtują ludzkie działanie? Jak ludzie postrzegają swoje działanie? Do jakiego stopnia to, jak postrzegają oni swoje działanie, ma na nie wpływ? Jakie byłyby konsekwencje, gdyby ludzie działali dokładnie tak, jak sobie to wyobrażają. Starając się na nie odpowiedzieć, dochodzi w toku wywodu do następującej konkluzji: ludzkiego działania w kontekście ładu społecznego nie należy interpretować w kategoriach homeostazy lub jako prowadzącego do stanu równowagi. Działania wynikają z napięcia i mogą być zorientowane na jego łagodzenie, ale wynikowo prowadzą do przechodzenia od jednego rodzaju napięcia do innego. Nie tylko są wyładowaniem energii, lecz także jej wytwarzaniem.

ABSTRACT

In the article the author poses the following questions: How do people actually act? What factors influence human action? How do people perceive their own action? To what extent does the way they perceive their own actions influence such actions? What would be the consequences of people acting exactly as they think they did? In order to address those issues, in the course of his argumentation the author comes to the following conclusion: in a social context, human actions do not need to be considered as belonging in the category of homeostasis or as leading to a balance. The actions result from tension and their aim may be its alleviation, but they always lead to a transition from one form of tension to another. Not only do they defuse energy, they also produce it.

LITERATURA / REFERENCES

Brown C.V., Jackson P.M. (1982). Public Sector Economics. Oxford: Martin Robertson.
Chitty A. (1997). "Introduction: The direction of contemporary capitalism and practical relevance of theory", Review of International Political Economy, t. 4, nr 3, s. 435-447.
Doyal L., Gough I. (1991). A Theory of Human Need. London: Macmillan.
Fox Ch.J., Miller H.T. (1995). Postmodern Public Administration. Toward Discourse. Thousand Oaks: Sage Publications.
Giddens A. (1981). A Contemporary Critique of Historical Materialism. London: Macmillan.
Giddens A. (1984). The Constitution of Society. London: Polity.
Giddens A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford, CA: Stanford University Press.
Laclau E., Mourfe Ch. (1985). Hegemony and Socialist Strategy. London: Verso.
March J.G., Olsen J.P. (1989). Rediscovering Institutions. The Organizational Basis of Politics. New York-London: The Free Press.
Merleau-Ponty M. (1962). Phenomenology of Perception. London: Routledge.
Pałecki K. (1992). "Dynamika zmiany politycznej. Czyli o potrzebie nowego paradygmatu wyjaśniania", Studia Polityczne, 1.1, nr l, s. 85-93.
Przeworski A. (1991). Democracy and Market. Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latim America. Cambridge: Cambridge University Press.
Salais R. (1992). "Labour conventions, economic fluctuations, and flexibility", w: M. Storper, A.J. Scott (red.), Pathways to Industrialisation and Regional Development. London: Routledge.
Streeck W. (1997). "Beneficial constraints: On the economic limits of rational voluntarism", w: J.R. Hollingsworth, R. Boyer (red.), Contemporary Capitalism: The Embeddedness of Institutions. Cambridge: Cambridge University Press.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Hausner J. (2013), Społeczne czynniki ludzkiego działania, Zarządzanie Publiczne nr 2-3 (24-25), s. 8-18.