Wartość ekonomiczna przyrody
Economic value of nature

do pobrania/download PDF

Tomasz Żylicz

Uniwersytet Warszawski
Wydział Nauk Ekonomicznych
Katedra Mikroekonomii
ul. Długa 44/50
00-241 Warszawa
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

doi: 10.15678/ZP.2017.39.1.10

SŁOWA KLUCZOWE

dobra przyrodnicze, wartość ekonomiczna, wycena dóbr nierynkowych

KEYWORDS

natural goods, economic value, non-market valuation techniques

STRESZCZENIE

W artykule przytoczone zostały definicje: ekonomii jako nauki o wyborach dokonywanych przez ludzi oraz wartości jako proporcji, według której owe decyzje bywają podejmowane. Dobra przyrodnicze również są przedmiotem wyborów, ale – w przeciwieństwie do innych – nie są zazwyczaj wymieniane na rynku, co sprawia problemy z pomiarem ich wartości. W ciągu kilku ostatnich dekad ekonomiści opracowali jednak liczne metody, za pomocą których również dobra przyrodnicze mogą zostać wycenione. Przytoczono przykłady takich wycen funkcjonujące w światowym piśmiennictwie ekonomicznym, jak również analogiczne próby podejmowane w Polsce. Podkreślono, że wyceny tego typu powinny opierać się na faktycznych decyzjach dokonywanych przez ludzi, nawet jeśli ich wybory wydają się nierozsądne czy nieprzemyślane.

ABSTRACT

The paper uses the classic definition of economics as a science of making choices, and it defines economic value as the proportion people apply when they exchange one good for another. Goods provided by nature are exchanged too, but usually, unlike many other goods, they are not traded in markets, and so their values are difficult to ascertain. Nevertheless, over the last couple of decades economists have developed a number of methods to measure their values. The paper refers to valuation results presented in international literature, and discusses similar attempts carried out in Poland. It stresses that such valuations should be based on real decisions made by people even if their choices seem unreasonable and poorly thought through.

LITERATURA / REFERENCES

  1. Arrow, K.J., Solow, R., Portney, P.R., Leamer, E.E., Radner, R., Schuman, H. (1993). Report of the NOAA Panel on Contingent Valuation. Federal Register, 10 (58), 4601–4614.
  2. Bartczak, A. (2002). Wartość czasu podróży. Ekonomia, 7, 100–121.
  3. Bartczak, A., Lindhjem, H., Navrud, S., Zandersen, M., Żylicz, T. (2008). Valuing forest recreation on the national level in a transition economy: The case of Poland. Forest Policy and Economics, 7–8 (10), 467–472.
  4. Borkowska, M., Rozwadowska, M., Śleszyński, J., Żylicz, T. (2001). Environmental amenities on the housing market in Warsaw. Hedonic Price Method research. Ekonomia, 3, 70–82.
  5. Böhm-Bawerk, E. von (1884–1889). Kapital und Kapitalszins, t. 1–2. Innsbruck.
  6. Buszko-Briggs, M., Giergiczny, M., Zięzio, J., Żylicz, T. (2004). Wartość ekonomiczna Puszczy Białowieskiej. Warszawa: WWF-Polska.
  7. Chichilnisky, G. (1996). An axiomatic approach to sustainable development. Social Choice and Welfare, 2 (13), 231–257.
  8. Costanza, R., d’Arge, R., Groot, R. de, Farberk, S., Grasso, M., Hannon, B., Limburg, K., Naeem, S., O’Neill, R.V., Paruelo, J., Raskin, R.G., Suttonkk, P., Belt, M. van den (1997). The value of the world’s ecosystem services and natural capital. Nature, 387, 253–260.
  9. Costanza, R., Groot, R. de, Sutton, P., Ploeg, S. van der, Anderson, S.J., Kubiszewski, I., Farber, S., Turner, R.K. (2014). Changes in the global value of ecosystem services. Global Environmental Change, 26, 152–158.
  10. Czajkowski, M. (2008). Nośniki wartości dóbr środowiskowych. Niepublikowana praca doktorska, Uniwersytet Warszawski.
  11. Czajkowski, M., Buszko-Briggs, M. (2008). Valuing changes in forest biodiversity. The application of a CE approach to Białowieża forest in Poland. Praca przedstawiona podczas konferencji „European Association of Environmental and Resource Economists”, Göteborg. Pobrane z: http://www.webmeets.com/files/papers/EAERE/2008/449/Valuing%20Changes%20in%20Forest%20Biodiversity%20-%20blind.pdf.
  12. Czajkowski, M., Markowska, A., Markiewicz, O., Bartczak, A., Scasny, M., Melichar, J., Skopkova, H. (2007). Lake water quality valuation-benefit transfer approach vs. empirical evidence. Ekonomia, 19, 156–193.
  13. Dasgupta, P. (2012). The ethics of intergenerational distribution: Reply and response to John E. Roemer. Environmental and Resource Economics, 50 (4), 475–493.
  14. Davis, R.K. (1963). The Value of Outdoor Recreation: An Economic Study of the Maine Woods. Niepublikowana praca doktorska, Harvard University.
  15. Dzięgielewska, D.A. (2003). Essays on Contingent Valuation and Air Improvement in Poland. Niepublikowana praca doktorska, Yale University, New Haven.
  16. Dzięgielewska, D., Tietenberg, T., Niggol Seo, S. (2007). Total economic value. W: J. C. Cutler (red.), Encyclopedia of Earth. Washington, DC: Environmental Information Coalition–National Council for Science and the Environment. Pobrano z: http://www.eoearth.org/article/Total_economic_value (dostęp: 17.07.2009).
  17. Giergiczny, M. (2008). Value of a statistical life – the case of Poland. Environmental and Resource Economics, 2 (41), 209–221.
  18. Hotelling, H. (1949). An Economic Study of the Monetary Valuation of Recreation in the National Parks. Washington, DC: U.S. Department of the Interior, National Park Service and Recreational Planning Division.
  19. Jacewicz, A., Żelaziński, J., Żylicz, T. (2002). Prawdy i mity o stopniu i zbiorniku wodnym we Włocławku. Gospodarka Wodna, 8, 326–329.
  20. Krutilla, J.V. (1967). Conservation reconsidered. The American Economic Review, 4 (57), 777–786.
  21. Markiewicz, O. (2008). Analiza opłacalności programów ochrony zdrowia na podstawie wyceny statystycznego życia i wyceny dodatkowego roku przeżycia w Polsce. Niepublikowana praca doktorska, Uniwersytet Warszawski.
  22. Markowska, A. (2004). Koszty i korzyści wdrożenia w Polsce Dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych. Niepublikowana praca doktorska, Uniwersytet Warszawski.
  23. Markowska, A., Żylicz, T. (1999). Costing an international public good: The case of the Baltic Sea. Ecological Economics, 30, 301–316.
  24. Marx, K. (1887). Capital A Critique of Political Economy, t. 1: The Process of Production of Capital, tłum. S. Moore, E. Aveling. Pobrane z: http://www.marxists.org/archive/marx/works/1867-c1/index.htm.
  25. Mill, J.S. (1966 [1848]). Zasady ekonomii politycznej i niektóre jej zastosowania do filozofii społecznej, t. 2, tłum. E. Taylor. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  26. Quesnay, F. (1972 [1759]). Tableau économique, red. M. Kuczynski, R. Meek. London: Macmillan.
  27. Robbins, L.C. (1932). An Essay on Nature and Significance of Economics. London: Macmillan.
  28. UNECE, FAO (2005). European Forest Sector Outlook Study: 1960–2000–2020: Main Report. Geneva: United Nations.
  29. Weisbrod, B.A. (1964). Collective consumption services of individual consumption goods. Quarterly Journal of Economics, 77, 71–77.
  30. Żylicz, T. (2000). Costing Nature in a Transition Economy. Case Studies in Poland. Chelthenham: Edward Elgar.
  31. Żylicz, T. (2014). Cena przyrody. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
  32. Żylicz, T., Giergiczny, M. (2013). Wycena pozaprodukcyjnych funkcji lasu. Raport końcowy. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Żylicz T. (2017), Wartość ekonomiczna przyrody, Zarządzanie Publiczne, nr 1 (39), s. 114-124.