Kwartalnik ZARZĄDZANIE PUBLICZNE

Cykl polityk publicznych w państwie neoweberowskim
Public policy in the neo-Weberian state

do pobrania/download PDF

Michał Możdżeń

Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

doi: 10.15678/ZP.2016.37.3.05

SŁOWA KLUCZOWE

państwo neoweberowskie, model zarządzania publicznego, cykl polityk publicznych, nowe zarządzanie publiczne, współzarządzanie

KEYWORDS

neo-Weberian state, public management model, public policy cycle, New Public Management, public governance

STRESZCZENIE

Zakładając, że wyróżnienie bytu zwanego państwem neoweberowskim jest możliwe i pożądane, poniższy tekst podejmuje próbę takiego zdefiniowania elementów cyklu polityk publicznych, by odpowiedź na pytanie o występowanie w danym kraju neoweberowskiego modelu tworzenia polityk publicznych stała się możliwa i użyteczna. Artykuł analizuje dotychczasowe próby zdefiniowania pojęcia neoweberyzmu oraz podejmuje wysiłek ulokowania cech konstytutywnych neoweberyzmu na tle zarządzania biurokratycznego, nowego zarządzania publicznego oraz współzarządzania w kontekście cyklu polityk publicznych. Cykl jest rozumiany w sposób elementarny, z uwzględnieniem czterech etapów: diagnozowania problemów, projektowania, implementacji i ewaluacji polityk publicznych. Po wprowadzeniu w pierwszej części artykułu pojawia się syntetyczne podsumowanie dotychczasowego stanu wiedzy na temat fenomenu neoweberyzmu, wraz ze wskazaniem braku opracowań łączących go z istotną koncepcją cyklu polityk publicznych. Drugą część należy traktować jako główny fragment tekstu i jednocześnie jego wartość dodaną. Stanowi ona próbę zarysowania elementów wyróżniających podejście neoweberowskie w ramach poszczególnych etapów cyklu polityk publicznych. W części trzeciej zostają podane występujące w państwach europejskich przykłady praktyk rządzenia, które można uznać za egzemplifikację podejścia neoweberowskiego w odniesieniu do czterech etapów cyklu polityk publicznych. Artykuł kończy się podsumowaniem.

ABSTRACT

Assuming that it is possible and desirable to distinguish the phenomenon called “neo-Weberian state” (NWS), the paper attempts to define public policy cycle phases in a way that makes it feasible and useful to determine the existence of the neo-Weberian model of public policy creation in a country. The paper analyzes current attempts to define the notion of NWS and makes an effort to present constitutive features of NWS against the backdrop of bureaucratic management, new public management, and of public governance in the context of public policy process. The process in question is understood simply as consisting of four basic phases – public policy diagnosis, design, implementation, and evaluation. The paper is divided as follows. In the first part, the author offers a synthetic summary of the current state of knowledge about the NWS phenomenon and he points out that there are no studies linking it to the important concept of public policy cycle. The second part should be considered as the main fragment of the text and at the same time its added value. It is an attempt to emphasize the distinctive elements of the NWS approach within the various stages of the public policy cycle. In the third part, examples are found in governance practices of European countries which can be considered as manifestations of the NWS approach in relation to the four stages of the public policy cycle. The paper also includes an introduction and a summary.

LITERATURA / REFERENCES

  1. Anckar, D., Kuitto, K., Oberst, Ch., Jahn, D. (2011). SGI Sustainable Governance Indicators 2011, Finland Report. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung. Pobrane z: http://www.sgi-network.org/docs/2011/country/SGI11_Finland.pdf.
  2. Białynicki-Birula, P., Ćwiklicki, M., Głowacki, J., Klich, J. (2016). Konceptualne źródła neoweberyzmu i sposoby ich ujmowania. W: S. Mazur (red.), Neoweberyzm (s. 28–58). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  3. Białynicki-Birula, P., Laurisz, N., Mamica, Ł., Możdżeń, M. (2015). Podstawowa charakterystyka paradygmatu neoweberowskiego w kontekście przydatności jego reguł i instrumentów dla zarządzania sprawami publicznymi. Tekst niepublikowany.
  4. Birkland, T. A. (2015). An Introduction to the Policy Process. Theories, Concepts, and Models of Public Policy Making. London–New York: Routledge.
  5. Castanheira, M., Rihoux, B., Bandelow, N. C. (2011). Sustainable Governance Indicators 2011. Belgium Report. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung. Pobrane z: http://www.sgi-network.org/docs/2011/country/SGI11_Belgium.pdf.
  6. Cepiku, D., Mititelu, D. (2010). Public administration reforms in transition countries: Albania and Romania between the Weberian model and the new public management. Transylvania Review of Administrative Sciences, 30E, 55–78.
  7. Dahler-Larsen, P. (2007). Evaluation and public management. W: E. Ferlie, L. E. Lynn, Ch. Pollitt (red.), The Oxford Handbook of Public Management (s. 615–639). Oxford: Oxford University Press.
  8. Drechsler, W. (2005), The re-emergence of ‘Weberian’ public administration after the fall of New Public Management: The Central and Eastern European Perspective. Halduskultuur, 6, 94–108.
  9. Drechsler, W., Kattel, R. (2008). Towards the neo-Weberian state? Perhaps, but certainly, adieu, NPM! NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 2 (I), 95–99.
  10. Drumaux, A., Goethals, C. (2007). Strategic management: A tool for public management? An overview of the Belgian federal experience. International Journal of Public Sector Management, 7 (20), 638–654.
  11. Dunn, W. N., Miller, D. Y. (2007). A critique of the new public management and the neo-Weberian state: Advancing a critical theory of administrative reform. Public Organization Review, 7 (4), 345–358.
  12. Hill, M. (2005). Public Policy Process. Essex: Pearson. Hodgwood, B., Gunn, L. (1984). Policy Analysis for the Real World. Oxford: Oxford University Press.
  13. Hoppe, R., Hoppe, T., Woldendorp, J., Bandelow, N. C. (2011). Sustainable Governance Indicators 2011. Netherlands Report. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
  14. Hustedt, T., Tiessen, J. (2006). Central Government Coordination in Denmark, Germany and Sweden: An Institutional Policy Perspective. Potsdam: University of Potsdam.
  15. Jann, W. (2003). State, administration and governance in Germany: Competing traditions and dominant narratives. Public Administration, 1 (81), 95–118.
  16. Jann, W., Wegrich, K. (2007). Theories of the policy cycle. W: F. Fisher, G. J. Miller, M. S. Sidney (red.), Handbook of Public Policy Analysis. Theory, Politics, and Methods (s. 43–62). Boca Raton–London–New York: CRC Press.
  17. Jessop, B. (2003). Governance and metagovernance: On ref lexivity, requisite variety, and requisite irony. W: H. P. Bang (red.), Governance as Social and Political  Communication (s. 142–172). Manchester: Manchester University Press.
  18. Jones, Ch. (1984). An Introduction to the Study of Public Policy. Belmont: Brooks–Cole Publishing.
  19. Joris, G., Visscher, C. de, Montuelle, C. (2009). Federal Public Administration Reform in Belgium: New Public Management under Deconstruction. Pobrane z: http://www.congresafsp2009.fr/sectionsthematiques/st45/st45jorisdevisschermontuelle.pdf.
  20. Kupiec, T. (2014). Ewaluacja jako narzędzie zarządzania w sektorze publicznym. Studia z Polityki Publicznej, 2 (2), 33–54.
  21. Ledzion, B., Mazur, S., Olejniczak, K. (red.) (2014). Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD. Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  22. Lynn, L. (2008). What is a neo-Weberian state? Reflections on a concept and its implications. NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 2 (I), 17–30.
  23. March, J. G., Olsen, J. P. (2005). Instytucje. Organizacyjne podstawy polityki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  24. March, J. G., Olsen J. P. (2009). The logic of appropriateness. ARENA Working Papers, 04/09.
  25. Mazur, A. (2014a). Finlandia. W: B. Ledzion, S. Mazur, K. Olejniczak (red.), Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD (s. 31–37). Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  26. Mazur, A. (2014b). Republika Federalna Niemiec. W: B. Ledzion, S. Mazur, K. Olejniczak (red.), Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD (s. 74–82). Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  27. Mazur, S. (2011). Władza dyskrecjonalna wysokich urzędników. Perspektywa nowego instytucjonalizmu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
  28. Mazur, S. (2016a). Neoweberyzm – źródła, rozumienie, nurty. W: idem (red.), Neoweberyzm (s. 15–27). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  29. Mazur, S. (red.) (2016b). Neoweberyzm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  30. Mazur, S., Olejniczak, K. (2012). Rola organizacyjnego uczenia się we współczesnym zarządzaniu publicznym. W: K. Olejniczak (red.), Organizacje uczące się. Model dla administracji publicznej (s. 25–60). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  31. Mazur, S., Płoszaj, A. (red.) (2013). Zarządzanie wiedzą w organizacjach publicznych. Doświadczenia międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  32. Mény, Y., Uterwedde, H., Zohlnhöfer, R. (2011). Sustainable Governance Indicators 2011. France Report. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
  33. Merton, R. K. (1968). Social Theory and Social Structure. New York: The Free Press. Morgan, G. (2016). Obrazy organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  34. Możdżeń, M. (2014a). Belgia. W: B. Ledzion, S. Mazur, K. Olejniczak (red.), Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD (s. 15–22). Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  35. Możdżeń, M. (2014b). Francja. W: B. Ledzion, S. Mazur, K. Olejniczak (red.), Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD (s. 38–44). Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  36. Możdżeń, M. (2016). Państwo – przeobrażenia i presja otoczenia. W: S. Mazur (red.), Neoweberyzm (s. 93–116). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. OECD (2010). Better Regulation in Europe. France. Paris: OECD. Pobrane z: http://www.oecd.org/gov/regulatory-policy/45706677.pdf.
  37. Olejniczak, K. (2013). Doświadczenia administracji w Holandii. W: S. Mazur, A. Płoszaj (red.), Zarządzanie wiedzą w organizacjach publicznych. Doświadczenia międzynarodowe (s. 74–91). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  38. Oramus, M. (2016). Analiza neoweberowskiego paradygmatu zarządzania publicznego. W: S. Mazur (red.), Neoweberyzm (s. 147–168). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  39. Pierson, P. (2004). Politics in Time: History, Institutions, and Social Analysis. Princeton–Oxford: Princeton University Press.
  40. Płoszaj, A. (2013). Doświadczenia administracji we Francji. W: S. Mazur, A. Płoszaj (red.), Zarządzanie wiedzą w organizacjach publicznych. Doświadczenia międzynarodowe (s. 39–54). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  41. Pollitt, C., Bouckaert, G. (2011). Public Management Reform: A Comparative Analysis – New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State. Oxford: Oxford University Press.
  42. Potůček, M., Rudolfová, V. (2015). Czech pension reform: How to reconcile equivalence with fiscal discipline. Central European Journal of Public Policy, 1 (10), 170–195.
  43. Prud’homme, R. (2008). Policy Evaluation in France: A Tentative Evaluation. Pobrane z: http://www.rprudhomme.com/resources/2008+Policy+Evaluation+France.pdf.
  44. Przeworski, A. (2003). States and Markets. Cambridge: Cambridge University Press.
  45. Schwab, K. (2016). The Fourth Industrial Revolution. Cologne: World Economic Forum.
  46. SGI (2011). Sustainable Governance Indicators Reports. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
  47. Shapiro, S. (2005). Agency theory. Annual Review of Sociology, 31, 263–284.
  48. Skok, J. (1995). Policy issue networks and the public policy cycle: A structural-functional framework for public administration. Public Administration Review, 4 (55), 325–332.
  49. Van Waarden, F. (1995). Persistence of national policy styles: A study of their institutional foundations. W: B. Unger, F. Van Waarden (red.), Convergence or Diversity? Internationalization and Economic Policy Response (s. 333–372). Avebury: Aldershot.
  50. Wojnar, K. (2014). Szwecja. W: B. Ledzion, S. Mazur, K. Olejniczak (red.), Przegląd systemów programowania strategicznego w wybranych krajach UE oraz OECD (s. 98–110). Warszawa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
  51. Zawicki, M. (red.) (2013). Wprowadzenie do nauk o polityce publicznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  52. Zawicki, M., Możdżeń, M. (2013). Implementacja i monitorowanie polityk publicznych. W: M. Zawicki (red.), Wprowadzenie do nauk o polityce publicznej (s. 66–87). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Możdżeń M. (2016), Cykl polityk publicznych w państwie neoweberowskim, Zarządzanie Publiczne, nr 3 (37), s. 62-79.
 

 

Back to Top

© Kwartalnik ZARZĄDZANIE PUBLICZNE 2024