Gospodarowanie przestrzenią. Poszukiwanie modelu decyzyjnego
Economy and management of land use and landscape: In search of a decision model

do pobrania/download PDF

Wiesław Wańkowicz, Halina Lipińska, Agnieszka Kępkowicz

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Zakład Studiów Krajobrazowych i Gospodarki Przestrzennej
ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Instytut Rozwoju Miast w Krakowie
ul. Cieszyńska 2, 30-015 Kraków
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Zakład Studiów Krajobrazowych i Gospodarki Przestrzennej
ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

doi: 10.15678/ZP.2016.37.3.04

SŁOWA KLUCZOWE

gospodarka przestrzenna, rozwój zrównoważony, model decyzyjny, analiza kosztów i korzyści

KEYWORDS

spatial management, sustainable development, decision model, analysis of costs and benefits

STRESZCZENIE

Artykuł poświęcono ocenie gospodarowania przestrzenią i krajobrazem przy zastosowaniu bilansu kosztów i korzyści. Uznając przestrzeń za kluczowy czynnik rozwoju (zasób), który umożliwia uzyskiwanie korzyści (zaspokajanie potrzeb), ale i generuje koszty, o sukcesie lub porażce podejmowanych działań w wymiarach gospodarczym, społecznym i środowiskowym decyduje ich bilans, w tym możliwość efektywnego wykorzystania przestrzeni przy zachowaniu wybranych jej cech.

W celu obliczenia bilansu kosztów i korzyści niezbędne jest odpowiednie sformułowanie problemu – od definicji gospodarki, przestrzeni i krajobrazu do modelu analitycznego i decyzyjnego. W konkluzji zwrócono uwagę na rolę planowania przestrzennego w zarządzaniu zarówno gospodarką, jak i ładem przestrzennym, w tym krajobrazem.

ABSTRACT

The paper discusses the use of the balance of costs and benefits to evaluate the management of space/landscape. If we recognize space as a key development factor (resource) that makes it possible to derive benefits (fulfil needs) while generating costs, we have to agree that the success or failure of actions in the economic, social and environmental dimension is determined by the balance of costs and benefits, including the possibility to use space effectively while preserving its selected characteristics.

In order to calculate this balance, an accurate formulation of the problem is required: from the definition of economy, space and landscape to the analytical and decision-making model. Particularly the conclusion of the paper emphasizes the role of spatial planning in the management of economy and spatial order, including landscape.

LITERATURA / REFERENCES

  1. Costanza, R., d’Arge, R., Groot, R. de, Farber, S., Grasso, M., Hannon, B., Limburg, K., Naeem, S., O’Neill, R. V., Paruelo, J., Raskin, R. G., Sutton, P., Belt, M. van den (1997). The value of the world’s ecosystem services and natural capital. Nature, 387, 253–260. Pobrane z: http://www.esd.ornl.gov/benefits_conference/nature_paper.pdf.
  2. Cooter, R., Ulen, T. (2011). Ekonomiczna analiza prawa. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
  3. Fiedor, B. (red.), Czaja, S., Graczyk, Z., Jakubczyk, Z. (2002). Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
  4. Heywood, A. (2008). Politologia, tłum. M. Masojć, B. Maliszewska, N. Orłowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50, 370–396. Pobrane z: http://psychclassics.yorku.ca/Maslow/motivation.htm.
  6. Samuelson, P. A., Nordhaus, W. D. (1999). Ekonomia, t. 1–2, tłum. H. Hagemajer, K. Hagemajer, J. Czekaj. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  7. Starowicz, W. (2007). Jakość przewozów w miejskim transporcie zbiorowym. Kraków: Politechnika Krakowska.
  8. Stiglitz, J. E. (2004). Ekonomia sektora publicznego, tłum. P. Graca, B. Czarny, R. Rapacki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  9. Wańkowicz, W. (2004). Wspomaganie procesów rewitalizacji – nowy kierunek poszukiwań. Problemy Rozwoju Miast, 1–2, 109–118.
  10. Wańkowicz, W. (2011). Specyfika badań jakości usług w drogownictwie i transporcie miejskim. W: C. Trutkowski (red.), Badania jakości usług publicznych w samorządzie lokalnym (s. 239–276). Poznań: Związek Miast Polskich.
  11. Wańkowicz, W. (2013). Przestrzeń i krajobraz jako dobro ekonomiczne. W: P. Ozimek, A. Böhm, A. Ozimek, W. Wańkowicz, Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych przy użyciu cyfrowych analiz terenu wraz z oceną ekonomiczną (s. 161–163). Kraków: Politechnika Krakowska.
  12. Ziobrowski, Z., Rębowska, A. (red.) (2001). Wstęp do urbanistyki operacyjnej. Kraków: Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej O/Kraków.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Wańkowicz W.W., Lipińska H., Kępkowicz A. (2016), Gospodarowanie przestrzenią. Poszukiwanie modelu decyzyjnego, Zarządzanie Publiczne, nr 3 (37), s. 52-61.