Kwartalnik ZARZĄDZANIE PUBLICZNE

Praktyka realizacji polityki rynku pracy w Polsce a współzarządzanie publiczne
The practice of implementation of labor market policy in Poland vs. public governance

do pobrania/download PDF

Maciej Frączek
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Katedra Gospodarki i Administracji Publicznej
ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Polska
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.03


SŁOWA KLUCZOWE

polityka rynku pracy, współzarządzanie publiczne, refleksyjna samoorganizacja, horyzontalne sieci, negocjacyjny konsens

KEYWORDS

labour market policy, public governance, reflexive self-organization, horizontal network, negotiated consent 

STRESZCZENIE

W niniejszym tekście podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu polityka rynku pracy w Polsce realizowana jest według założeń modelu współzarządzania publicznego. Na wstępie opisano kluczowe atrybuty współzarządzania publicznego, istotne z punktu widzenia specyfiki polityki rynku pracy. Głównym celem tej części artykułu jest osadzenie rozważań o teorii i praktyce polityki rynku pracy w kontekście trzech podstawowych atrybutów modelu współzarządzania publicznego wyróżnionych przez Jessopa (2007): refleksyjnej samoorganizacji, horyzontalnych sieci oraz negocjacyjnego konsensu. Drugą zasadniczą część tekstu stanowi analiza polityki rynku pracy w Polsce. Zaprezentowano tutaj przykłady mechanizmów i narzędzi tej polityki, realizowanej zgodnie z założeniami public governance – stosowanych na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. W ostatniej części tekstu dokonano mapowania polityki rynku pracy w Polsce w odniesieniu do cech modelowych postulowanych w ramach współzarządzania publicznego.

Przeprowadzone wstępnie analizy pozwalają stwierdzić, że współcześnie realizowana polityka rynku pracy w Polsce nie jest konstruktem czystym, modelowym, który można byłoby opisać wyłącznie w oparciu o założenia modelu współzarządzania. Sporo cech tego modelu można dostrzec w naszym kraju na poziomie rozwiązań instytucjonalnych, natomiast w praktyce polityki rynku pracy ciągle jeszcze przeważa porządek oparty na modelu biurokratycznym lub rynkowym. Nadzieję na zmianę tej sytuacji dają przede wszystkim działania realizowane w ramach lokalnych i regionalnych polityk rynku pracy.

ABSTRACT

In the paper, an attempt is made to determine whether and to what extent the labour market policy in Poland is based on the principles of the public governance model. The author describes key attributes of public governance, essential for the specificity of labour market policy. The main subject of the paper is to place the discussion of labour market policy theory and practice in the context of the three basic attributes of the public governance model identified by Jessop (2007): reflexive self-organization, horizontal network, and negotiated consent. The author then analyzes labour market policy in Poland, focussing on those of its mechanisms and tools used on the national, regional, and local level which are in line with the principles of public governance. Finally, labour market policy in Poland is mapped in reference to model characteristics postulated in public governance.

The initial analysis shows that the labour policy currently existing in Poland is not a uniform, model construct that could be described based solely on public governance principles. Many characteristics of the model can be seen on the level of institutional solutions, but in practice, a bureaucracy model or a market model prevail. Activities undertaken as part of local and regional labour market policies show a promise of a change in this situation.

LITERATURA / REFERENCES

  1. BPZ (2015). Strona internetowa Bydgoskiego Paktu na rzecz Zatrudnienia, http://bydgoszcz.praca.gov.pl/rynek-pracy/instytucje/instytucje-dialoguspolecznego-
    i-partnerstwa-lokalnego/bydgoski-pakt--na-rzecz-zatrudnienia? [dostęp: 10.01.2015].
  2. Ehrler F. (2012). „New public governance and activation”, International Journal of Sociology and Social Policy, t. 32, nr 5/6, s. 327–339.
  3. Eurofund (2013). Social Partners’ Involvement in Unemployment Benefit Regimes in Europe, European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Dublin, http://www.eurofound.europa.eu/docs/eiro/tn1206018s/tn1206018s.pdf [dostęp: 29.07.2014].
  4. European Commission (2013). Peer Review on Performance Management in Public Employment Services (PES). Copenhagen: DG Employment, Social Affairs and Inclusion, The European Commission.
  5. Fazekas M., Burns T. (2012). „Exploring the complex interaction between governance and knowledge in education”, OECD Education Working Papers, nr 67.
  6. Frączek M. (2013). „Polityka rynku pracy”, w: M. Zawicki (red.), Wprowadzenie do nauk o polityce publicznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  7. Frączek M. (2015). „Współzarządzanie a polityka rynku pracy”, w: S. Mazur (red.), Współzarządzanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  8. Frączek M., Mazur S. (2010). „Badania rynku pracy w kontekście potrzeb informacyjnych pracodawców – perspektywa systemowa”, w: J. Teczke, J. Czekaj (red.), Zarządzanie intensyfikujące rozwój gospodarczy. Kraków: Biuro Projektu Nauka i Gospodarka.
  9. Fuller A. i in. (2011). Small-scale Study: Partnerships among Employment Services, European Job Mobiity Laboratory, http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=7122&langId=en [dostęp: 31.07.2014].
  10. GPnRRP (2015). Strona internetowa Grudziądzkiego Partnerstwo na Rzecz Rynku Pracy, http://www.info-biz.edu.pl/gpnrrp/porozumienie.html dostęp: 09.01.2015].
  11. Groszewski T. (2012). Lokalne obserwatorium rynku pracy, Warszawa, http://www.piecdziesiatplus.com/content/download/914/4313/file/Lokalne%20obserwatorium%20rynku%20pracy.pdf [dostęp: 09.01.2015].
  12. Hausner J. (2008). Zarządzanie publiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  13. Heyes J. (2011). Labour Ministries and Labour Administration in Transition: recent developments and Future Prospects, Labour Administration and Inspection Programme, Working Document 16, ILO, Geneva, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---lab_admin/documents/publication/wcms_156034.pdf [dostęp: 28.07.2014].
  14. Jessop B. (2007). „Promowanie dobrego rządzenia i ukrywanie jego słabości”, Zarządzanie Publiczne, nr 2 (2).
  15. KDDZ (2015). Strona internetowa Opolskiego Paktu na rzecz Zwiększenia Zatrudnienia poprzez Kontraktację Usług Rynku Pracy, http://www.kddz.pl/o-projekcie [dostęp: 09.01.2015].
  16. Koning J., Mosley H. (red.) (2001). Labour Market Policy and Unemployment: Impact and Process Evaluations in Selected European Countries. Northhampton, MA: Edward Elgar Publishing.
  17. Koning J. (red.) (2007). The Evaluation of Active Labour Market Policies: Measures, Public Private Partnerships and Benchmarking. Northhampton, MA: Edward Elgar Publishing.
  18. Krajowy Plan Działań (2010). Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2009–2011, załącznik do uchwały nr 111/2010 Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2010 r., Warszawa.
  19. Lewis J. (2000). „The methods of community in EU decision-making and administrative rivalry in the Council’s infrastructure”, Journal of European Public Policy, t. 7, nr 2, s. 261–289.
  20. Mandes S. (2013). The Local Governance of Social Cohesion: Polish Country Analysis, raport w ramach projektu “Local Worlds of Social Cohesion. The Local Dimension of Integrated Social and Employment Policies”, http://www.localise-research.eu/wp-content/uploads/2013/05/D4.1_Country-Specific-Reports.pdf [dostęp: 31.07.2014].
  21. Mazur S. (2014). „Modele zarządzania publicznego a typy polityk publicznych rynku pracy”, w: M. Frączek (red.), Polityka rynku pracy – teoria i praktyka. Kraków: maszynopis.
  22. MORPE (2015). Strona internetowa Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji, http://www.obserwatorium.malopolska.pl/ [dostęp: 03.01.2015].
  23. MPiPS (2009). Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2009–2011. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
  24. MPiPS (2011). Założenia programowo-organizacyjne do przygotowania Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2012–2014. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
  25. MPiPS (2012). Partnerstwo dla pracy. Projekt pilotażowy. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
  26. Newman J. (2001). Modernising Governance. New Labour, Policy and Society. London: Sage. OECD (2003). Managing Decentralisation: A New Role for Labour Market Policy. OECD Publishing.
  27. Offe C. (2012). „Governance – ‘puste pojęcie’ czy naukowy program badawczy”, Zarządzanie Publiczne, nr 3 (21), s. 90–102.
  28. ORRP (2015). Strona internetowa Obserwatorium Regionalnych Rynków Pracy Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, http://www.obserwatorium.pracodawcyrp.pl/ [dostęp: 12.01.2015].
  29. Plan Działań (2013). Plan Działań na rzecz Zatrudnienia w Województwie Wielkopolskim na 2014 rok, Poznań: Wojewódzki Urząd Pracy.
  30. PORP (2015). Strona internetowa Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, http://www.porp.pl/ [dostęp: 12.01.2015].
  31. Praca PL-SK (2015). Strona internetowa Partnerstwa na Transgranicznym Rynku Pracy Polski i Słowacji „POPRAD–DUNAJEC”, http://praca-plsk.eu/ [dostęp: 09.01.2015].
  32. Propozycje (2013). Propozycje 3 central w sprawie dialogu. Warszawa: OPZZ–NSZZ „Solidarność”–FZZ, http://www.opzz.org.pl/documents/10427/130867/Propozycje+3+central+w+sprawie+dialogu.pdf [dostęp: 22.07.2014].
  33. Rhodes R.A.W. (1997). Understanding Governance: Policy Networks, Governance, Reflexivity and Accountability. Buckingham: Open University Press.
  34. Rymsza M. (2013). Aktywizacja w polityce społecznej. W stronę rekonstrukcji europejskich welfare states?. Warszawa: IFIS PAN.
  35. Sol E., Westerveld M. (red.) (2005), Contractualism in Employment Services. A New Form of Welfare State Governance. Hague: Kluwer Law International.
  36. Stoker G. (1998). „Governance as theory: Five propositions”, International Social Science Journal, t. 50, nr 155, s. 17–29.
  37. Van Berkel R. (2009). „The provision of income protection and activation services for the unemployed in ‘active’ welfare states. An international comparison”, Journal of Social Policy, nr 39 (1), s. 17–34.
  38. Weishaupt J.T. (2011). Social Partners and the Governance of Public Employment Services: Trends and Experiences from Western Europe. Geneva: International Labour Office.
  39. WUP Olsztyn (2007). Warmińsko-Mazurski Pakt na rzecz Rozwoju Poradnictwa Zawodowego. Olsztyn: Wojewódzki Urząd Pracy.
  40. WUP Poznań (2015). Strona internetowa Partnerstwa na rzecz Rozwoju Wielkopolskiego Rynku Pracy, http://wup.poznan.pl/partnerstwo [dostęp: 09.01.2015].
  41. WUP Warszawa (2012). Regionalny Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na rok 2013 dla województwa mazowieckiego. Warszawa: Wojewódzki Urząd Pracy.
  42. WUP Zielona Góra (2015). Strona internetowa Partnerstwa lokalnego na rzecz badań rynku pracy, http://www.wup.zgora.pl/PL/367/Partnerstwo_lokalne_na_rzecz_badan_rynku_pracy/ [dostęp: 03.01.2015].

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Frączek M. (2015), Praktyka realizacji polityki rynku pracy w Polsce a współzarządzanie publiczne, Zarządzanie Publiczne nr 2 (32), s. 25-40.
 

 

Back to Top

© Kwartalnik ZARZĄDZANIE PUBLICZNE 2024