Krótki wykład o podmiotowości
A short lecture on subjectivity

do pobrania/download PDF

Krzysztof Wielecki
Uniwersytet Warszawski
Centrum Europejskie
Al. Niepodległości 22
 02-653 Warszawa
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI 10.7366/1898352932908


SŁOWA KLUCZOWE

podmiotowość, kryzys cywilizacyjny, ontyczna natura człowieka i społeczeństwa

KEYWORDS

subjectivity, the crisis of civilization, ontic nature of human being and society

STRESZCZENIE

Koncept podmiotowości może być pomocny w refleksji na temat statusu ontycznego człowieka i zbiorowości ludzkiej, a także relacji między ludźmi i społecznościami, znaczenia w nich człowieka. Koncept taki może i powinien być także początkiem refleksji o społeczeństwie, państwie, polityce oraz człowieku, zdrowiu psychicznym, tożsamości. Artykuł zawiera szkic propozycji teorii podmiotowości w czasach kryzysu cywilizacyjnego, kiedy w płynnej rzeczywistości gubią się często człowiek i wartości.

ABSTRACT

The concept of subjectivity can help in the reflection on the ontological status of the human being and his or her community, and on the relations between people and communities, as well as the importance of a human being within the communities. This concept can and should be the outset of a reflection on society, the state, politics, humanity, mental health, and identity. This paper drafts a theory of subjectivity at a time of the contemporary civilizational crisis, when humans and values often get lost in the liquid reality.

LITERATURA / REFERENCES

  1. Archer M.S. (1988). Culture and Agency. Cambridge-New York: Cambridge University Press.
  2. Bauman Z. (1995). Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna (przekł. z ang. J. Bauman). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. Castells M. (2009). Siła tożsamości (przekł. S. Szymański). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. Cichocki R. (2003). Podmiotowość w społeczeństwie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  5. Durkheim É. (1914). „Le dualis me de la nature Humanie et ses conditions socials”, Scientia, t. XV.
  6. Emirbayer M. (1918). „What is agency”, American Journal of Sociology, t. 4.
  7. Giddens A. (2001). Nowoczesność i tożsamość (przekł. A. Szulżycka). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. Habermas J. (2000). Filozoficzny dyskurs nowoczesności (przekł. M. Łukasiewicz). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych
    „Universitas”.
  9. Lévinas E. (1972). Humanisme de l’Autre Homme. Montpellier: Fata Morgana.
  10. Lévinas E. (1994). O Bogu, który nawiedza myśl (przekł. T. Gadacz). Kraków: Znak.
  11. Lévinas E. (1998). Całość i nieskończoność (przekł. M. Kowalska). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  12. Sztompka P. (1989). „Socjologiczna teoria podmiotowości”, w: P. Buczkowski, R. Cichocki (red.), Podmiotowość: możliwość, rzeczywistość, konieczność. Poznań: Redakcja Wydawnictw Ośrodka Analiz Społecznych ZMW.
  13. Taylor Ch. (2001). Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej (przekł. M. Gruszczyński et al.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  14. Touraine A. (1984). Le retour de l’acteur. Paris: Fayard. Wielecki K. (2003). Podmiotowość w dobie kryzysu postindustrializmu. Między indywidualizmem a kolektywizmem. Warszawa: CEUW.
  15. Wielecki K. (2005). „European social order transformation, mass culture and social marginalization processes”, w: Yearbook of Polish European Studies Warsaw University Centre for Europe, t. 9.
  16. Wielecki K. (2006). „Społeczne aspekty kultury masowej. Studia europeistyczne”, Studia Europejskie, t. 2, nr 38, s. 33–51.
  17. Wielecki K. (2008). „Kryzys postindustrialny, osobowość i zdrowie psychiczne”, w: ks. P. Mazurkiewicz, K. Wielecki (red.), „Inny” człowiek w „innym” społeczeństwie. Europejskie dyskursy. Warszawa: Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
  18. Wielecki K. (2012). Kryzys i socjologia. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Wielecki K. (2014), Krótki wykład o podmiotowości, Zarządzanie Publiczne nr 3 (29), s. 86-95.