Potencjał kulturowy społeczeństwa jako zasób rozwojowy Cultural potential of society as a resource of development
do pobrania/download PDF
Anna Karwińska Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie / Cracow University of Economics Katedra Socjologii ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Polska Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
DOI 10.7366/1898352912701
|
SŁOWA KLUCZOWE
potencjał kulturowy, uczestnictwo w kulturze, potrzeby w sferze kultury, elity, wartości prorozwojowe, instytucje kultury
KEYWORDS
cultural potential, cultural participation, needs in the field of culture, elites, proactive values, cultural institutions
|
STRESZCZENIE
Potencjał kulturowy społeczeństwa jest wielowymiarowym zasobem obejmującym elementy materialne i niematerialne, m.in. zakorzenienie w kulturze i związane z nim orientacje mentalne, gotowość uczestnictwa w kulturze, łączące się z tym potrzeby i kompetencje, aktywność w różnych dziedzinach życia, wartości prorozwojowe. Szczególnym zasobem są kompetencje i moc wzorotwórcza elit. Innego typu elementy potencjału kulturowego to instytucje kultury wnoszące swój wkład w budowanie kapitału społecznego i kapitału kreatywności. Kolejnym jest szeroko rozumiane dziedzictwo kulturowe. Potencjał kulturowy jest tworzony przez działania jednostek, grup społecznych i instytucji funkcjonujących na różnych poziomach życia społecznego. Artykuł przedstawia koncepcję potencjału kulturowego społeczeństwa, definiuje go, omawia jego rolę w procesach rozwoju, mechanizmy tworzenia i wzmacniania tego zasobu, wreszcie kwestie zarządzania nim.
ABSTRACT
The cultural potential of society is a multidimensional resource that encompasses tangible and intangible elements, e.g. mental orientations rooted in culture, needs and competences in the sphere of cultural participation, and activities in other spheres of life, as well as pro-development values. A particular resource are competent elites able to create new patterns of behaviour. Another kind of cultural potential are cultural institutions that contribute to the creation of the social capital and the capital of creativity. Last but not least, there is cultural heritage. This potential is created by the actions of individuals, social groups, and institutions functioning on various levels of social life. The aim of this paper is to describe the idea of society’s cultural potential. It presents the definition of the cultural potential of society, its role in development processes, the issues of creating and strengthening this resource and of managing it.
|
LITERATURA / REFERENCES
- Anholt S. (2010). „Co to jest konkurencyjna tożsamość?”, w: A. Gwóźdź (red.), Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
- Bartkowski J. (2009). „Historyczny kształt regionalizmu w Polsce”, w: J. Szomburg (red.), Jak uczynić regiony motorami rozwoju i modernizacji Polski?, seria Wolność i Solidarność, nr 19. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
- Florida R. (2010). Narodziny klasy kreatywnej (przekł. T. Krzyżanowski, M. Penkala), Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
- Freeman O. (2001). „The world, information, and competitive advantage: what works?”, Business Information Review, t. 18, nr 4.
- Giza A. (2013). „Wprowadzenie. O nowych szatach cesarza, wiedzy wspólnej i badaniu samowiedzy społecznej”, w: A. Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Karwińska A. (2013). „Kultura”, w: J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój społeczno-gospodarczy. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
- Kisiel P. (2003). Współczesna kultura artystyczna. Społeczny wymiar uczestnictwa. Kraków: Wydawnictwo AE.
- Kozielecki J. (2001). „Czy Polacy są dowartościowani?”, Rzeczpospolita, 16-17 czerwca.
- Krzysztofek K. (2008). „Przestrzeń kulturowa metropolii XXI wieku”, w: D. Ilczuk, M. Nowak, A. Stępniewska (red.), Jak się pięknie różnić i porozumiewać.? Dialog międzykulturowy we współczesnej metropolii. Warszawa: Wydawnictwo Stopka.
- Lipińska I. (2011). „Turystyka dziedzictwa kulturowego – wybrane aspekty ochrony prawnej parku kulturowego”, Turystyka Kulturowa, nr 3, www.turystykakulturowa.org/pdf/2011_03_02.pdf [dostęp: 23.02.2013].
- Mannheim K. (1974). Człowiek i społeczeństwo w dobie przebudowy (przekł. A. Rażniewski). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Marody M. (2004). „Trzy Polski – instytucjonalny kontekst strategii dostosowawczych”, w: Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- McClelland D.C., Winter D.G. (1969). Motivating economic achievement. New York: Free Press.
- Midura F. (2008). Dziedzictwo kulturowe elementem ożywienia ruchu turystycznego na wsi, www.pogorzedynowskie.pl/data/referaty/VBS/ref_3_ VBS.pdf [dostęp: 23.02.2013].
- Ossowski S.(1966).„Więź społeczna i dziedzictwo krwi”, w: tenże, Dzieła, t. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Puente S.N., Jimenez J.G. (2009). „New technologies and new spaces for relations. Spanish feminists praxis online”, Eropean Journal of Women’s Studies, t. 16, nr 3.
- Purchla J. (2013). „Dziedzictwo kulturowe”, w: J. Hausner, A. Karwinska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój społeczno-gospodarczy. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
- Siciński A. (2002). Styl życia, kultura, wybór: szkice. Warszawa: IFiS PAN.
- Skarżyńska K. (2005). „Czy jesteśmy prorozwojowi? Wartości i przekonania a dobrobyt i demokratyzacja kraju”, w: M. Drogosz (red.), Jak Polacy przegrywają, jak Polacy wygrywają. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Szczepański J. (1981). Konsumpcja a rozwój człowieka. Warszawa: PWE.
- Sztalt K. (2012). „Stanisława Ossowskiego koncepcja dziedzictwa kulturowego”, Roczniki Nauk Społecznych, t. 4(40), nr 2.
- Sztumski J. (2007). Elity. Ich miejsce i rola w społeczeństwie. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
- Tyszka A. (1987). Interesy i ideały kultury. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Wallis A. (1979). Informacja i gwar. Warszawa: PIW.
- Znaniecki F. (1990). Współczesne narody. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Zysk T. (1990). „Orientacja prorozwojowa”, w: J. Reykowski i in. (red.), Orientacje społeczne jako element mentalności. Poznań: Nakom.
|